Ekonomistler ve iktisat idaresinin genel beklentisi yılın birinci çeyreğinde TL’deki yatay seyir ve global güç fiyatlarındaki artışın yavaşlaması ve baz tesirinin katkısıyla yıllık enflasyonda düşüşün süreceği istikametinde. Yurtiçi güç fiyatlarında yapılan indirimlerin de direkt ve dolaylı olarak bu düşüşe takviye vermesi bekleniyor.
ENFLASYON ORANI NE VAKİT AÇIKLANACAK?
TÜİK Aralık ayı enflasyon verisini 3 Şubat saat 10.00’da açıklayacak.
ENFLASYON ORANI BEKLENTİSİ NE KADAR?
Yılbaşında toplu taşımadan, ekmeğe bir çok esere uygulanan artırımlarla aylık enflasyon %3.8 ile Ocak ayında da yüksek seyretmeye devam etmesi, yıllık TÜFE’nin ise baz tesiriyle sert bir düşüş kaydederek %53.50 olarak gerçekleşmesi bekleniyor.
Reuters’ın 13 ekonomistin iştirakiyle gerçekleştirdiği ankete nazaran, yıllık enflasyonun ise 2023’ün sonunda Merkez Bankası’nın (TCMB) varsayımlarının neredeyse iki katı olan %41 düzeyine gerilemesi bekleniyor. Reuters anketinde Ocak’ta yıllık enflasyon kestirimleri %51.2 ila %56.65 ortasında bulunurken, aylık varsayımlar ise %2.30 ila %5.95 aralığında şekilleniyor. Yılsonu kestirimleri ise %30 ve %48 aralığında seyrediyor.
Ekonomistler, aylık enflasyondaki sert yükselişin sebebinin yılbaşında ulaşım, sigara, araba, ilaç, ekmek üzere birçok esere ve hizmete gelen artırımlar olduğu görüşünde. Yılsonu varsayımları ise şu anda iktisat idaresinin öngördüğü düzeylerin çok üstüne bulunuyor.
Merkez Bankası Lider Şahap Kavcıoğlu, geçen hafta düzenlediği basın toplantısında yüksek fiyat artışları için yer kalmadığı görüşünü belirterek, enflasyonun yılsonunda %22.3 düzeyine geleceği iddiasını korumuştu. TÜFE, 2021 yılının sonundaki kur krizinin akabinde Ekim ayında 24 yılın doruğu olan 85.51% düzeyine yükseldikten sonra Kasım ayında yıllık bazda Mayıs 2021’den beri birinci kere bir evvelki aya nazaran düşüş göstermişti. Aralık’ta baz tesiriyle %64.27 düzeyine sert gerileyen yıllık enflasyonun bu düşüşünün Ocak ayında da devam etmesi bekleniyor.
Reuters’ın enflasyon konusundaki yeni tahlilinde seçim periyodunda enflasyonun iktisat idaresi tarafından %40 civarında öngörüldüğüne dikkat çekilmişti. Tıpkı haberde hesaplamalarına başvurduğu dört ekonomist de Mayıs yıllık enflasyonu TL’de yeni paha kaybı olmaz ise %35-%43 aralığında iddia etmişti.
Dolar/TL’deki 2021 Kasım ve Aralık’ta yaşanan sert yükselişlerin geçen yıl olmaması nedeniyle enflasyonda kıymetli bir baz tesiri oluşuyor. Baz tesiri bir evvelki aya nazaran çift haneli enflasyonun görüldüğü Ocak ayında da bariz hissedilecek. Böylelikle fiyat artışları devam etse bile yıllık enflasyon gerileyecek. Türkiye Personel Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), Ankara’da hesaplanan besin enflasyonunun Ocak’ta bir evvelki aya nazaran %9.02 arttığını; açlık hududunun ise 8,864 TL ile mevcut taban fiyatın üzerinde gerçekleştiğini açıkladı.
Ayrıca ekonomistler seçim devri olması ve iktidar ile muhalefetin birbirinden çok farklı iktisat siyasetleri hedeflemesi nedeniyle 2023 sonu için iddia vermekte zorluk çektiklerini belirtiyorlar. Hükümet düşük faiz ile üretim ve ihracatı destekleyen bir iktisat programı uygulayarak kronik cari açığı fazlaya çevirerek enflasyon ile gayret etmeyi hedefliyor. Muhalefet ise 14 Mayıs’ta planlanan seçimleri kazanmaları halinde alışılagelmiş siyasetlere geri dönme kelamı veriyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan enflasyonun önümüzdeki periyotta düşüş göstermeye başlayacağını ve yıl ortasında %30, yıl sonunda %20’li sayılara ineceğini belirtti.